Nooit meer iemand jarig op Nieuwjaarsdag

Inge Manousakis-van Bommel

baby

65% van de zwangere vrouwen in Griekenland ondergaat een keizersnede. Dat is het hoogste percentage in heel Europa. Even ter vergelijking: in Italië gaat 40% van de aanstaande moeders onder het mes, in de Scandinavische landen en Nederland ligt dat percentage rond de 20%. Maar waarom bevallen Griekse vrouwen eigenlijk niet op de natuurlijke manier? Het antwoord op deze vraag moet, volgens de documentaire van Stavros Theodorakis en Birthchoices gezocht worden in een van de meest winstgevende sectoren in de Griekse particuliere gezondheidszorg: de ‘geboorte-industrie’.

Toen ik de reportage van Theodorakis zag, moest ik meteen aan een paar Griekse vriendinnen denken. Aan Yoryía bijvoorbeeld, die zo’n drie jaar geleden in een kliniek plompverloren te horen kreeg dat ze een paar weken later, op 4 augustus om 11.00 ‘s ochtend om precies te zijn, terug moest komen om haar kind te krijgen. Ze was toen net 35 weken zwanger. ‘Er werd ons niet eens wat gevraagd, de datum werd ons gewoon medegedeeld door een verpleegkundige aan de balie. Ze vertelde dat dit de enige beschikbare dag was die maand – omdat er in de week van 15 augustus veel personeel met vakantie zou gaan – en dat we dus snel moesten beslissen. En of we even 3000 euro wilden betalen.’ Yoryía en haar man stemden in met de voorgestelde datum en betaalden, maar voelden zich – eenmaal thuis – verward en voor het blok gezet. Hoe hadden ze zich zo kunnen laten overdonderen? Dit gebeurt dagelijks, weet Birthchoices, een organisatie die in 2008 is opgezet in Thessaloniki om ‘vrouwen weer baas over hun eigen bevalling te laten zijn’ te melden. Dit verhaal had, volgens hen, net zo goed door honderd andere Yoryía’s, Eleni’s en Maria’s verteld kunnen worden. De organisatie heeft het aantal vrouwen in Griekenland die voor een keizersnede ‘kozen’ de afgelopen tien jaar zien verdubbelen, van 35% in 2000 naar 70% in 2013 en zet, net als de VN en WHO, grote vraagtekens bij deze exorbitante toename. Is er eigenlijk wel sprake van een vrije keuze, vragen zij zich af.

Nieuwe industrie

Wereldwijd bevallen steeds meer vrouwen met een keizersnede. Ze beginnen op latere leeftijd aan kinderen, hebben door vruchtbaarheidsbehandelingen een hogere kans op meerlingen en complicaties of hebben, en dat is in de meeste gevallen zo, makkelijker toegang tot betere medische zorg. Ziekenhuizen en artsen zijn, in vergelijking met tien jaar geleden, nu veel beter in staat om risicovolle zwangerschappen en geboortes tot een goed einde te brengen en dat is goed nieuws.

Lees verder in Lychnari 14/2 pp. 30 e.v.