Herinnering aan Frans door Ingeborg Beugel

VAARWEL, DASKALE ….

Lieve Frans,

'Anixane i ouraní', de hemelen gingen open, toen je afgelopen woensdag op de Eerste Begraafplaats van Metz –  'het Zorgvlied van Athene maar dan mooier', zei je altijd – werd  begraven. De lucht huilde mee toen we je de laatste eer bewezen en meezongen met de man die op zijn baglamás je geliefde lied 'Nychtose chorís fengari' ('Het werd nacht zonder maan') speelde. Want jouw begrafenis zonder muziek? Dat zou ondenkbaar geweest zijn.
Je had niet zoveel met religie en je werd altijd verlegen van complimenten. Ik denk dat je een beetje gelachen zou hebben om het lange protestantse gebed in het Engels. En om de moeite om voor jou een plekje te vinden op het niet-orthodoxe deel van het kerkhof dat volgens de traditie strikt verboden is voor ongelovigen. De ironie zou je niet zijn ontgaan: geen buitenlander was zo vergroeid met Hellas als jij, maar voor je laatste rustplek was er het gebruikelijke Griekse gedoe. Je zou ongetwijfeld van de gelegenheid gebruik gemaakt hebben om een Fransiaanse tirade af te steken over het feit dat er inmiddels al twee jaar een wet is om in Griekenland gecremeerd te mogen worden, maar dat het nog steeds in praktijk onmogelijk is. En ik stelde me voor dat je in je kist een beetje bloosde om al de speeches vol bewondering en respect voor je ongeëvenaarde kennis van de Griekse geschiedenis, politiek, taal, poëzie en muziek, voor je talent om een brug te slaan ‘tussen het Griekse hart en het Nederlandse verstand, en andersom’, zoals iemand het zo treffend verwoordde, en voor de subtiele kunst die je bezat om met Griekenland te versmelten, zonder ooit een journalistiek gepaste afstand te verliezen.
'Je leefde als een Griek, maar sprak nooit over "wij"', schreef de NRC, de krant waar je sinds mensenheugenis voor berichtte.
Frans, zonder jou zouden noch Conny, noch ik correspondent zijn geworden. Je bent de afgelopen dertig jaar mijn vriend en gids geweest, mijn 'dáskalos', een leermeester in de zuiverste zin van dit Griekse woord. Je hebt me niet alleen over Griekenland onderwezen: je hebt me inzicht in de Griekse ziel gegeven.
Vaarwel, dáskale.
Kaló taxidi.